Hoe voeding in de ouderenzorg meer is dan alleen gewichtsverlies

Gepubliceerd op: 19 september 2024

Ter gelegenheid van de Dag van de Diëtist, vertelt de enthousiaste Lolkje Hoeke – Teerenstra, graag over haar beroep. Zij werkt sinds 2018 als diëtist bij Patyna. Volgens Lolkje moet je een beetje gek zijn om in de zorg te werken. En de veronderstelling dat de ouderenzorg saai is, veegt ze graag van tafel. 


“Wat heb ik toch een mooi beroep”

Lolkje is een echt mensenmens en wist al vroeg dat ze in de medische zorg wou werken. Na lang getwijfeld te hebben of ze verloskundige of diëtist wilde worden, heeft ze besloten om de opleiding Voeding en Diëtiek in Groningen te volgen. “En daar heb ik absoluut geen spijt van”, voegt Lolkje toe. Ze is met vlag en wimpel geslaagd voor deze studie en is na tien jaar werken in het ziekenhuis, bij Patyna beland. In Lolkje haar eerste week als diëtist bij Patyna, was alles nieuw. De dynamiek was anders dan in het ziekenhuis. De gangen, de kamers, de locaties – ze moest alles opnieuw ontdekken. Waarbij de grootste verandering toch wel is, dat de aandacht verschuift van curatie naar kwaliteit. Haar allereerste consult was bij een bewoner van Aylva State in Witmarsum. "Ik vond dat toen best een beetje spannend", geeft Lolkje eerlijk toe. Ondanks de spanning, ging Lolkje er voor. Dat is ook haar advies voor beginnende diëtisten: “Ik ben altijd van het: probeer het maar gewoon. Je leert het vak door te ‘doen’.” Zes jaar later komt Lolkje nog steeds langs bij deze bewoner. “Mevrouw heeft de adviezen en herhaling nodig, maar ik kom daar ook een klein beetje voor dat sociale stukje voor haar”, verteld Lolkje: “als ik daar dan kom, dan denk ik: wat heb ik toch een mooi beroep.”

Op weg naar groei

Bij Patyna krijgt elke cliënt zorg op maat. Lolkje gaat met de hulpvraag aan de slag door een persoonlijk gesprek met de cliënt of, bij bijvoorbeeld dementie, met de zorg en familie. In deze gesprekken onderzoekt Lolkje waar de cliënt zijn of haar energie in wil steken en wat de mogelijkheden zijn m.b.t. de voeding. Lolkje ziet dit als een leuke uitdaging. Ze weet in elke situatie iets positiefs te vinden. Vooral cliënten die eerst niks willen aanpassen, geven haar energie. Juist wanneer ze erin slaagt hen alsnog op het juiste spoor te zetten door het gesprek aan te gaan. Bovendien vindt ze het prachtig om te zien hoe de cliënten daardoor groeien en vaak meer kunnen genieten.

“Ik vind het ook heel leuk om mij bezig te houden met het overstijgende”, verteld Lolkje. Hiermee bedoelt ze onder andere de samenwerkingsgesprekken met afdeling inkoop en de keuken. Met de keuken wordt samen met de logopedist besproken waar zij tegenaanlopen. Onderwerpen zoals smaak en consistentie van maaltijden en de menucyclus. “De signalen van de afdelingen en cliënten moeten wel bij de keuken terecht komen”, legt Lolkje uit: “dit zijn belangrijke dingen om te doen.” Als diëtist kijk je met een andere bril naar de maaltijd dan een kok, verpleegkundige of cliënt. Dit maakt onze bijdrage waardevol.

Meten = weten

Als diëtist werk je multidisciplinair. Er is overleg met de arts, verpleegkundige, logopedist, de voedingsassistente en natuurlijk de cliënt zelf. Zo krijg je een goed beeld van alle zaken waar rekening mee gehouden moet worden. “Niet iedere cliënt weet altijd even goed meer wat hij of zij heeft gegeten op een dag”, verteld Lolkje. Door te overleggen met de voedingsassistent, weet Lolkje precies welke cliënten aandacht of adviezen nodig hebben. Lolkje legt verder uit dat zij en haar collega's het gewicht van de cliënten nauwkeurig volgen en de schommelingen daarin bijhouden. Het gewichtsverloop is vaak een goede maat om de energiebalans te volgen. Niet iedere dag is hetzelfde. En een slechte dag met eten en drinken is niet altijd te voorkomen. Lolkje: “op de dag dat het eten en drinken niet wil, kunnen we niet anders dan dit accepteren. Waarbij we vervolgens proberen om op een goede dag de voedingsinname te maximaliseren. Dit doen we door het verstrekken van extra tussendoortjes, het toevoegen van extra saus of jus aan de maaltijden, dubbel beleg op brood enz. Maar soms ook met medische voedingen, zoals drinkvoeding. Waarbij het belangrijk blijft om rekening te houden met de smaakvoorkeur en wensen van de cliënt. Want lekker eten, gaat altijd beter. Dat maakt ook dat ieder advies persoonlijk is.

Gek op wat je doet

Het contact met mensen en de afwisseling vindt Lolkje het mooist aan haar werk. Lolkje: “het feit dat geen dag hetzelfde is, en de vrijheid die je hebt om zelf je dag in te delen, maakt het werk heel leuk.” Lolkje geniet van haar werk en de reuring eromheen: de spoedjes die tussendoor komen, het stellen van prioriteiten en het plannen. “Je moet een beetje gek zijn om in de zorg te werken” verteld Lolkje lachend: “gek op je werk en op wat je doet. Je ziet de passie van de mensen in de zorg.” Of dit nou bij Patyna of in het ziekenhuis is, mensen zorgen vanuit hun hart.


Ter gelegenheid van de Dag van de Diëtist, vertelt de enthousiaste Lolkje Hoeke – Teerenstra, graag over haar beroep. Zij werkt sinds 2018 als diëtist bij Patyna. Volgens Lolkje moet je een beetje gek zijn om in de zorg te werken. En de veronderstelling dat de ouderenzorg saai is, veegt ze graag van tafel. 

“Wat heb ik toch een mooi beroep”

Lolkje is een echt mensenmens en wist al vroeg dat ze in de medische zorg wou werken. Na lang getwijfeld te hebben of ze verloskundige of diëtist wilde worden, heeft ze besloten om de opleiding Voeding en Diëtiek in Groningen te volgen. “En daar heb ik absoluut geen spijt van”, voegt Lolkje toe. Ze is met vlag en wimpel geslaagd voor deze studie en is na tien jaar werken in het ziekenhuis, bij Patyna beland. In Lolkje haar eerste week als diëtist bij Patyna, was alles nieuw. De dynamiek was anders dan in het ziekenhuis. De gangen, de kamers, de locaties – ze moest alles opnieuw ontdekken. Waarbij de grootste verandering toch wel is, dat de aandacht verschuift van curatie naar kwaliteit. Haar allereerste consult was bij een bewoner van Aylva State in Witmarsum. "Ik vond dat toen best een beetje spannend", geeft Lolkje eerlijk toe. Ondanks de spanning, ging Lolkje er voor. Dat is ook haar advies voor beginnende diëtisten: “Ik ben altijd van het: probeer het maar gewoon. Je leert het vak door te ‘doen’.” Zes jaar later komt Lolkje nog steeds langs bij deze bewoner. “Mevrouw heeft de adviezen en herhaling nodig, maar ik kom daar ook een klein beetje voor dat sociale stukje voor haar”, verteld Lolkje: “als ik daar dan kom, dan denk ik: wat heb ik toch een mooi beroep.”

Op weg naar groei

Bij Patyna krijgt elke cliënt zorg op maat. Lolkje gaat met de hulpvraag aan de slag door een persoonlijk gesprek met de cliënt of, bij bijvoorbeeld dementie, met de zorg en familie. In deze gesprekken onderzoekt Lolkje waar de cliënt zijn of haar energie in wil steken en wat de mogelijkheden zijn m.b.t. de voeding. Lolkje ziet dit als een leuke uitdaging. Ze weet in elke situatie iets positiefs te vinden. Vooral cliënten die eerst niks willen aanpassen, geven haar energie. Juist wanneer ze erin slaagt hen alsnog op het juiste spoor te zetten door het gesprek aan te gaan. Bovendien vindt ze het prachtig om te zien hoe de cliënten daardoor groeien en vaak meer kunnen genieten.

“Ik vind het ook heel leuk om mij bezig te houden met het overstijgende”, verteld Lolkje. Hiermee bedoelt ze onder andere de samenwerkingsgesprekken met afdeling inkoop en de keuken. Met de keuken wordt samen met de logopedist besproken waar zij tegenaanlopen. Onderwerpen zoals smaak en consistentie van maaltijden en de menucyclus. “De signalen van de afdelingen en cliënten moeten wel bij de keuken terecht komen”, legt Lolkje uit: “dit zijn belangrijke dingen om te doen.” Als diëtist kijk je met een andere bril naar de maaltijd dan een kok, verpleegkundige of cliënt. Dit maakt onze bijdrage waardevol.

Meten = weten

Als diëtist werk je multidisciplinair. Er is overleg met de arts, verpleegkundige, logopedist, de voedingsassistente en natuurlijk de cliënt zelf. Zo krijg je een goed beeld van alle zaken waar rekening mee gehouden moet worden. “Niet iedere cliënt weet altijd even goed meer wat hij of zij heeft gegeten op een dag”, verteld Lolkje. Door te overleggen met de voedingsassistent, weet Lolkje precies welke cliënten aandacht of adviezen nodig hebben. Lolkje legt verder uit dat zij en haar collega's het gewicht van de cliënten nauwkeurig volgen en de schommelingen daarin bijhouden. Het gewichtsverloop is vaak een goede maat om de energiebalans te volgen. Niet iedere dag is hetzelfde. En een slechte dag met eten en drinken is niet altijd te voorkomen. Lolkje: “op de dag dat het eten en drinken niet wil, kunnen we niet anders dan dit accepteren. Waarbij we vervolgens proberen om op een goede dag de voedingsinname te maximaliseren. Dit doen we door het verstrekken van extra tussendoortjes, het toevoegen van extra saus of jus aan de maaltijden, dubbel beleg op brood enz. Maar soms ook met medische voedingen, zoals drinkvoeding. Waarbij het belangrijk blijft om rekening te houden met de smaakvoorkeur en wensen van de cliënt. Want lekker eten, gaat altijd beter. Dat maakt ook dat ieder advies persoonlijk is.

Gek op wat je doet

Het contact met mensen en de afwisseling vindt Lolkje het mooist aan haar werk. Lolkje: “het feit dat geen dag hetzelfde is, en de vrijheid die je hebt om zelf je dag in te delen, maakt het werk heel leuk.” Lolkje geniet van haar werk en de reuring eromheen: de spoedjes die tussendoor komen, het stellen van prioriteiten en het plannen. “Je moet een beetje gek zijn om in de zorg te werken” verteld Lolkje lachend: “gek op je werk en op wat je doet. Je ziet de passie van de mensen in de zorg.” Of dit nou bij Patyna of in het ziekenhuis is, mensen zorgen vanuit hun hart.